Yukarıdaki tabloda nöron nasıl bir yapıya sahiptir,içerisinde hangi yapılar vardır? Bunları gösteriyor.
NÖRONUN YAPISI
Nöron: Merkezi sinir sistemindeki bilgileri işleyen en temel yapıdır.Bilgiyi işler ve iletir.
Soma:Hücre gövdesi
Dendrit (alıcılar): Nöronun sinyali algıladığı yer, hücreye bilgi götürür. Genellikle kısa ve üzerinde dalları olan uzantılardır.
Akson (iletken lif): Hücreden gelen uyarıları dışarı iletir.Kısa veya uzun olabilir.Uzunsa ranvier boğumu sayısı daha fazladır.
Schwann hücresi:Miyelin kılıfı oluşturur.
Miyelin kılıfı (yağ hücresi tabakası): Aksonun etrafındaki yalıtkan maddedir.
Ranvier boğumu: Miyelin kılıfının aralarındaki boşluklardır.
Sinaps: Bir akson terminalinin hedef hücreye dokunacak kadar yaklaştığı yere denir.
Plazma membranı: Hücre zarı
Başlangıç segmenti: Aksonun başladığı yer
GÖREVLERİNE GÖRE NÖRONLAR
- Afferent Nöronlar (Duyu nöronları):Duyu reseptörlerinden gelen uyarıyı merkezi sinir sistemine taşır.
- Efferent Nöronlar (Motor nöronlar):Bilgiyi beyinden kas ve bezlere taşır.
- İnternöron (Aranöronlar):Motor ve duyusal nöron arasındaki iletişimi sağlar. MSS'de yer alır.
UZANTILARINA (ŞEKİLLERİNE) GÖRE NÖRONLAR
- Unipolar:Tek kutulu
- Bipolar: İki kutuplu
- Multipolar: Çok kutuplu
Nöronların diğer vücut hücreleriyle benzerlikleri:
- Nöronlar hücre zarı ile çevrelenmişlerdir.
- Nöronun çekirdeği kromozom ve genetik bilgi içerir.
- Nöronlar stoplazma,mitokondri ve diğer organelleri bulundurur.
- Nöronlarda hormon ve diğer ürünlerin salgılanmasını sağlayan golgi cisimciği vardır.
Nöronların diğer vücut hücrelerinden farklılıkları
- Akson,dendrit ve sinaps gibi yapıların bulunması
- Nöronlar uyarıları elektrokimyasal bir sistem ile algılayıp iletirler.
- Nörotransmitter ve nöromodülatör olarak kullanılan kimyasal salgılarlar.
Nöronlar ne işe yarar?
- Duyuların algılanması
- Motor ve duyusal cevapların oluşması
- Öğrenme,bellek gibi bilişsel işlevlerin yerine getirilmesinin sağlanması
- Çevrede olan bir olayın beyne iletilmesi=Duyum süreci
- Beynin o iletiyi anlaması,tanıması= Algılama süreci
AKSON VE DENDRİT ARASINDAKİ FARKLAR
AKSON
- Bilgiyi hücre gövdesinden dışarıya taşır.
- Geniş aksonlar akson tepeciği denilen belirli kabartılara sahiptir.
- Genellikle ya hiç bulundurmazlar ya da çok az ribozom bulundururlar.
- Pürüzsüz yüzeye sahiptir.
- Genellikle miyelin ile kaplıdır.
- Genellikle hücre başına ya bir tane bulunur ya da hiç bulunmaz.
- Herhangi bir uzunlukta olabilir.Genellikle 1 metre ya da daha fazladır.
- Hücre gövdesinden uzakta dallara ayrılır.
DENDRİT
- Bilgiyi hücre gövdesine getirir.
- Tepecik bulunmaz.
- Ribozomlar bulunur.
- Girintili çıkıntılı yüzeye sahip olabilir.
- Nadir olarak miyelin ile kaplıdır.
- Genellikle birçok dala ayrılan birçok dendrit bulunur.
- Genellikle aksonlardan kısadır.
- Hücre gövdesine yakın konumlanmış dallara ayrılırlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder